Kripto Para Yönetmeliğinin Getirdiği Yenilikler ve Yasaklar

Ödemelerde Kripto Para Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik 16 Nisan 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayınlandı. Bir süredir kripto paralarla ilgili düzenleme yapılması bekleniyordu. Çıkan yönetmelik oldukça dar kapsamlı ancak kripto para yatırımcılarını etkileyecek nitelikte öneme sahip. Zira kripto paralarla ilgili bu yönetmelik, kripto değerlerin yapısı, işlenişi, kaydı, alımı ve satımı gibi birçok ayrıntıya değinmese de kripto para ile yapılan ödemeleri yasaklayan bir düzenleme.

Kripto paralarla ilgili yönetmelikte amaç, yönetmelik başlığından anlaşılabiliyor. Yönetmelik yürürlüğe girdikten sonra, yani 30 Nisan 2021’den itibaren, kripto para ile ödeme alınması yasak hale gelmiş olacak. Haberlerde ara sıra rastlanan “Dönerci Bitcoin ile Ödeme Almaya Başladı”, “Tesla Araçlarını Bitcoin ile Satacak” gibi haberlerin yönetmelik yürürlüğe girdikten sonra Türkiye için bir değeri kalmayacak. Çünkü artık kripto para ile ödeme almak kesin olarak yasak olacak. Kripto para ile ödemenin zaten 1-2 örnek dışında mümkün olmaması nedeniyle bu yönetmeliğin, getirdiği yasaktan daha çok, devletin kripto paraya bakışını ve ileride atılacak adımları ortaya koyması açısından önemli olduğunu söylemek mümkün.

Ödemelerde Kripto Para Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik kripto parayı (varlık), “dağıtık defter teknolojisi veya benzer bir teknoloji kullanılarak sanal olarak oluşturulup dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan, ancak itibari para, kaydi para, elektronik para, ödeme aracı, menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası aracı olarak nitelendirilmeyen gayri maddi varlık” olarak tanımlıyor.

Yönetmeliğin en önemli düzenlemesi, madde 3/2 fıkrasında hayat buluyor. Fırkaya göre kripto varlıklar doğrudan ya da dolaylı olarak ödemelerde kullanılamazlar. Dolayısıyla Bitcoin, Ethereum, XRP gibi kripto paralarla herhangi bir mal ya da hizmet almak, herhangi bir ödeme yapmak yasaklanmıştır.

Yönetmeliğin bir diğer önemli hükmü kendini madde 3/3’de gösteriyor. Hükme göre kripto paraların ödemelerde kullanılmasına yönelik hizmet verilemez. Örneğin mobil ugyulama sayesinde Bitcoin ile ödeme alınmasının sağlanması mümkün olmayacak. Zira bu uygulama yasaklanmış oluyor.

Ödemelerde Kripto Para Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik madde 4’de geçen “ödeme hizmet sağlayıcıları” ile kastedilen, 6493 sayılı Ödeme ve Menkul kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunun 13’üncü maddesinde sayılanlardır. Buna göre:

• 5411 sayılı Kanun kapsamındaki bankalar,
• Elektronik para kuruluşları,
• Ödeme kuruluşları,
• Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi,

ödeme hizmeti sağlayıcısıdır.

Yönetmeliğin 4/1’inci maddesi ödeme hizmet sağlayıcılarının, madde 3/3’dekine benzer şekilde, kripto para ile ödeme yapılmasını sağlayacak hizmet sunamayacakları, elektronik para ihracında kripto varlıkların doğrudan veya dolaylı olarak kullanılacağı iş modelleri geliştiremeyeceklerini ve bu türdeki iş modellerine ilişkin hizmetler sunmayacaklarını belirlemektedir. Dolayısıyla bankalar da bu türde faaliyetlerde bulunmayacaklardır.

Yönetmelik madde 4/2 ise kripto para borsalarına para gönderimine ve bu borsalardan para çekilmesine ilişkin bir düzenleme içeriyor. Fıkraya göre ödeme ve elektronik para kuruluşları (bankalar dahil değil), kripto para borsalarına fon gönderilmesine ya da bu borsalardan yapılacak fon aktarımlarına aracılık edemeyeceklerdir. Dolayısıyla bankalardan Bitcoin borsalarına para göndermek ve bu borsalardan hesaplara para çekmek mümkün ancak bu işlemleri ödeme ve elektronik para kuruluşları aracılığı ile yapmak yasaklanıyor.

Ödemelerde Kripto Para Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik hemen yürürlüğe girmiyor. Yürürlük tarihi 30 Nisan 2021 olarak belirlenmiş. Dolayısıyla bu tarihe kadar, belirtilen yasaklar söz konusu değil. Ancak 30 Nisan’dan sonra kripto paralarla ilgili belirtilen yasaklar uygulanacaktır.