Çocukla kişisel ilişki kurulması davası, velayeti kendisine bırakılmayan ebeveynin çocukla görüşme düzeninin belirlenmesini istediği davadır. Türk Medeni Kanunu (TMK) madde 182/1 ve 323 konuyla ilgili düzenlemelere sahip yasa hükümleridir. Çocuklar bakımından ana babanın haklarını düzenleyen ve hakimin takdir yetkisini belirleyen TMK madde 182, boşanma ya da ayrılık kararı verirken ana ve babanın çocuk ile olan…
Boşanmadan sonra çocuğun annenin soyadını kullanmasına izin davasında iznin verilip verilemeyeceği yıllar boyunca tartışılmış, soruya olumlu ya da olumsuz yönde kararlar verilmiştir. İlk derece ve Yargıtay uygulamalarında boşanmadan sonra da her halükarda çocuğun babasının soyadını taşımaya devam etmesi gerektiğine ilişkin kararlar görülmüştür. Yapılan bireysel başvurular sonucunda ise Anayasa Mahkemesi, mahkemelerce verilen bu kararların hatalı olduğunu,…
Evlilik, tarafların iradelerinin evlenmeye yönelik olması ve kanunun belirlediği şekil şartlarının gerçekleşmesi halinde ortaya çıkmaktadır. Evlenmenin şartları konusunda bu hususlara değinilmişti. Yaş, ehliyet gibi niteliklerin karşılanması halinde evlenmek oldukça kolaydır ve bir başvuru ile gerçekleşmektedir. Ancak evliliğin karşıtı olarak düşünülebilecek olan boşanma yani evliliğin taleple sonlandırılması, evlilik kadar kolay değildir. Boşanmayı düzenlenen Türk Medeni Kanunu(TMK),…
Anlaşmalı boşanma, Türk Medeni Kanunu madde 166/3 uyarınca eşlerin boşanma ve boşanmanın fer’ileri ile ilgili konularda mutabakata vararak beraber ya da bir eşin başvurusu ile gerçekleşebilen boşanma çeşididir. Anlaşmalı boşanmayı diğer boşanmalardan ayıran temel farklılık, boşanma ve boşanmanın yan unsurları ile ilgili düzenlemelere eşlerin karar vermesidir. Genel veya özel boşanma nedenlerine dayalı boşanmalarda hakim bu…
Nafakanın türleri ve hangi durumlarda kişinin nafaka ödemekle yükümlü olabileceği konularına daha önce değinmiştik. Yoksulluk nafakası ile ilgili yazıda boşanma neticesinde yoksulluğa düşecek olan eşin, boşandığı eşinden alabileceği nafaka incelenmişti. Yine boşanma halinde ortaya çıkan nafaka türleri arasında yer alan ve bu kez eşe değil, velayeti kendisine bırakılmayan çocuğa ödenen iştirak yani katılım nafakası da…
Boşanma davası açabilmek için Türk Medeni Kanunu(TMK) madde 167 uyarınca bir boşanma nedeni gereklidir. Hukuk sistemimizde kişiler irade açıklamaları ile evlenebilmekte ancak aynı yöntemle boşanamamaktadırlar. Boşanma nedenleri TMK’da özel ve genel boşanma nedenleri olarak yer almaktadır. Özel boşanma nedenleri sırasıyla zina, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış, suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme,…
Eşin, boşanma ya da ayrılık davası açılabilmesi için Türk Medeni Kanunu(TMK) madde 167 uyarınca boşanma nedeninin varlığına ihtiyacı açıktır. Maddeye göre boşanma davası açmaya hakkı olan eş dilerse boşanma dilerse de ayrılık davası açabilecektir. Dava açabilmek için ise boşanma nedeni bulunmalıdır. Bunlar önceki yazılarda, özel ve genel boşanma nedenleri olarak açıklanmıştı. Dava açılırken dikkat edilmesi…
Boşanma davaları ile ortaya çıkan sorunlardan birisi de boşanan kadının kişisel durumunun ne olacağıdır. Koca açısından soyadı ile ilgili herhangi bir değişiklik olmamaktadır. Zira zaten evlilik ile kocanın soyadında bir değişiklik gerçekleşmemiştir. Değişiklik gerçekleşen kadının soyadıdır. Evlenen kadının hangi soyadını kullanabileceği konusunda açıklandığı üzere kadın, ya kocanın soyadını ya da kendi soyadı ile birlikte kocanın…
Soybağı Nedir? Soybağı, Türk Dil Kurumu’na göre Türkçe değildir. Zira genel Türkçe sözlükte soybağı sözcüğünün karşılığı yoktur. Türk Medeni Kanunu’nda yer alan soybağı, hukuki bir terimdir ve TDK sözlüğünde aynı anlama gelmese de benzer sözcük olarak kan bağı yer almaktadır. Kan bağı sözlükte, “aynı soydan gelme durumu” olarak açıklanmaktadır. Kan bağı, soybağının geniş anlamına karşı…
Konunun temelini evliliğin iptali davası oluşturmakla birlikte, evliliğin iptali davasını ortaya çıkarak butlan nedenlerinden ve evliliğin yokluğundan bahsetmek gerekecektir. Öncelikle evlenmenin şartları konusunda bilgi edinmek faydalı olacaktır. Evliliğin Yokluğu Yok, ortaya çıkmamış, var olmamış, vücud elde etmemiş anlamındadır. Dolayısıyla evliliğin yokluğu da, ortada bir evlilikten bahsetmenin mümkün olmaması ve evliliğin mevcut olmaması anlamlarına gelmektedir. Evliliğin…
Nafakanın artırılması, azaltılması ya da tamamen kaldırılmasına ilişkin davadan önce nafakanın ne olduğuna ve türlerine değinmek faydalı olacaktır. Nafaka Çeşitleri (Türleri) Türk Medeni Kanunu, 4 farklı nafaka çeşidine ilişkin hükümler içermektedir. Bunlar: Tedbir Nafakası: Boşanma ya da ayrılık davasının açılması halinde hakim, Türk Medeni Kanunu madde 169 uyarınca, davanın devamında geçerli olmak üzere eşlerin barınmalarına,…
Evlenmeyi düzenleyen Türk Medeni Kanunu nişanlılığın ardından madde 124 ve devamında, evlenme ehliyeti ve evlenme engelleri ile ilgili hükümler koymuştur. Yasa öncelikle hangi yaşta kişilerin evlenebileceklerini belirleme yoluna gitmiştir. Buna göre erkek veya kadın(cinsiyet farklılığının etkili olmadığı vurgusu yapılmış), olağanüstü durumlarda ya da pek önemli bir sebep varsa 16yaşını dolduran kişinin evlenebileceğini belirterek, evlenme için…
Önceki yazılarda bahsedildiği üzere evlenme irade açıklamasına bakarken boşanma oldukça ayrıntılı hususları içermektedir. Türk Medeni Kanunu boşanma ile ilgili düzenlemeleri yaparken boşanmanın fer’ilerini, boşanmaya bağlı ayrıntıları, da düzenlemiştir. Bu bağımlı ayrıntılardan birisi de müşterek çocuğa bağlanacak nafakadır. İştirak (Katılım) Nafakası Nedir? 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu “Çocuklar Bakımından Ana ve Babanın Hakları” başlığı altında yer…
Zina Sebebiyle Boşanma Davası Zina sebebiyle boşanma davası, eşi zina yapan eşin mevcut evliliği sonlandırmak için mahkemeye başvurması ile ortaya çıkan davadır. Zina, eşler için ağır kusur olması nedeniyle yasada özel bir düzenlemeye tabi tutulmuştur. Zira evlilik, eşlerin sadakati üzerine kurulu bir müessesedir. Bunun aksine davranışların evliliği ortadan kaldırmasını beklemek doğaldır. Türk Medeni Kanunu madde…
Boşanma Davası Nedir? Boşanma davası, mevcut evliliğini devam ettirmek istemeyen eşin mahkemeden evliliğin sonlandırılmasını talep ettiği davadır. Boşanmanın gerçekleşebilmesi için Türk Medeni Kanunu’nca aranan şartların mutlaka davada yer almış olması ve iddiaların ispat edilmesi gerekir. Yazı başlangıcında belirtmek gerekir ki boşanma davası, çoğu durumda salt boşanmadan ibaret değildir. Boşanma ile ilgili karar, boşanma davası sonucunda…
Nafaka Davası Nedir? Nafaka davası, eski eşin ya da çocukların barınma, beslenme, giyinme, ulaşım, eğitim, sağlık ve kendilerini geliştirmelerine yönelik harcamalar için bir miktar paranın ödenmesinin talep edildiği davadır. Bu metinde bakım nafakası çeşitleri arasında yer alan yoksulluk nafakası incelenecektir. İştirak ve yardım nafakası, bu konu içerisinde değerlendirilmemiştir. Boşanma davası sürecinde hakim tarafından re’sen yapılan…
Türk Medeni Kanunu, evlenmeyi düzenlediği gibi, evliliği sona erme nedenlerinden birisi olan boşanmayı da düzenlemiştir. Boşanma sebepleri, kanunun ikinci bölümünde yer almaktadır. Yasa öncelikle özel boşanma nedenlerini saymış, son olarak da genel boşanma nedeni olan evlilik birliğinin sarsılmasınının unsurlarını ortaya koymuştur. Anlaşmalı boşanma, bu genel boşanma sebepleri maddesinin üçüncü fıkrasında yer bulmaktadır. Madde metni şu…
Evlenen Kadın Hangi Soyadını Kullanabilir? Evliliğin genel hükümleri kapsamındaki konulardan birisi, kadının hangi soyadını kullanabileceğidir. Türk Medeni Kanunu md. 187 hükmü, bu konuyu düzenlemektedir: III. Kadının soyadı Madde 187- Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir. Daha önce iki…
Kaç Yaşında Evlenilir? Mevzuatımızda evlenme ehliyetinin koşulları Türk Medeni Kanunu madde 124-128 arasında düzenlenmiştir. Evlenme engelleri ile bir kısım bilgiyi şu sayfada anlatmıştık. Evlenme ehliyetinin koşullarından birisi yaştır. Yaşı düzenleyen TMK madde 124: I. Yaş Madde 124- Erkek veya kadın onyedi yaşını doldurmadıkça evlenemez. Ancak, hâkim olağanüstü durumlarda ve pek önemli bir sebeple onaltı yaşını…
Kimler Evlenebilir? 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu İkinci Ayırım’da, Evlenme Ehliyeti ve Engelleri düzenlenmiştir. Bu kapsamda kimlerin evlenebileceği hakkında temel bilgileri aşağıda bulabilirsiniz. Evlilik müessesesinin önemi nedeniyle yasa, evlenenlerde bir takım şartların, niteliklerin bulunmasını emretmiştir. Evlenme ehliyetine sahip olabilmek için şu niteliklere sahip olmak gerekir: 18 yaşını doldurmuş erkek veya kadın için irade beyanları yeterlidir….
Tedbir Nafakası Nedir? Tedbir nafakası, boşanma ya da ayrılık davası açıldığında hakim tarafından re’sen(kendiliğinden) alınan ve dava süresince geçerli olacak önlemlerden birisidir. “Geçici Önlemler” başlıklı Türk Medeni Kanunu madde 169, geçici önlemleri düzenlemiştir. Buna göre; III. Geçici önlemler Madde 169 – Boşanma veya ayrılık davası açılınca hâkim, davanın devamı süresince gerekli olan, özellikle eşlerin barınmasına,…
Boşanma davalarında en önemli husus şüphesiz ki boşanmanın gerçekleşmesi halinde çocuk ile taraflar arasında ilişkinin nasıl düzenleneceğidir. İlk değerlendirilmesi gereken konu, çocuğun velayetinin hangi tarafa verileceğidir. Türk Medeni Kanunu’na Göre Durum Bu konuda yasa metni bize yol göstermekteydi. Evlilik devam ettiği sürece çocuğun velayetinin ana ve babaya ait olduğunu söyleyen Türk Medeni Kanunu madde 336…
Türk Medeni Kanunu, eşlerin bir arada yaşadıkları konut üzerinde, malik olmayan ya da kira sözleşmesine taraf olarak gösterilmemiş eşe, aile konutu şerhi kavramı ile koruma getirmektedir. Yasa aile konutu kavramının eşlerden birinin ölümü halinde de etkili olabilmesi için, Türk Medeni Kanunu madde 240 ile sağ kalan eşe haklar vermiştir. Yasa metni şu şekildedir: Madde 240-…
Aile Konutu Nedir? Aile konutu, eşlerin bütün yaşam faaliyetlerini gerçekleştirdiği ve düzenli yerleşim amacıyla kullandıkları mekandır. Türk Medeni Kanunu’nda tanıma sahip olmayan aile konutunun Yargıtay kararları da baz alındığı, şu nitelikleri mevcuttur: Eşlerin bütün yaşam faaliyetlerini gerçekleştirdikleri, Acı, tatlı günlerini yaşadıkları, Yaşam faaliyetlerini yoğunlaştırdıkları, Müşterek yaşamları için ayrılan, Aynı konutta iki tarafın da yaşama hakkını güvenceye alan,…
Her ne kadar halk arasında iddet müddeti, iddet süresi gibi kavramlar kullanılsa da, hukukumuza göre bu durumun adı “Kadın İçin Bekleme Süresi”dir. Kadın için bekleme süresi, Türk Medeni Kanunu madde 132’de düzenlenmiştir. Madde şu şekildedir; Madde 132 – Evlilik sona ermişse, kadın, evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün geçmedikçe evlenemez. Doğurmakla süre biter. Kadının önceki…
Ayrılık Davası Nedir? Ayrılık davası, evliliklerinde sorunlar bulunan ancak evliliklerini boşanma ile sona erdirmek istemeyenler eşlerin başvurdukları ve belirli süre ayrı yaşanması yönünde karar verilmesi talepli bir davadır. Ayrılık davası, boşanmak istemeyen ama beraber de yaşamak istemeyen eş için düşünülmüş bir yoldur. Davada amaç, evliliğin devamını sağlayabilmek için eşlere zaman tanınmasından ibarettir. Günümüzde geçerliliği çok…
Aile mallarının korunması davası ile ilgili kanun maddelerinden birisi olan Türk Medeni Kanunu madde 194’te Aile Konutu Şerhi açıklanmıştır. İlgili bağlantı ile, aile konutu şerhi hakkında bilgi alabilirsiniz. Aile mallarının korunması davası ile ilgili bir diğer kanun maddesi, “Tasarruf Yetkisinin Sınırlanması” başlıklı Medeni Kanunu madde 199’dur: MADDE 199.- Ailenin ekonomik varlığının korunması veya evlilik birliğinden…
Önceki yazılarımızda boşanma sebeplerinden bahsedilmişti. Bu sebeplerden birisi dayanak gösterilen boşanma davasının yargılaması neticesinde, boşanmaya karar verilebileceği gibi, boşanma talebi reddolunabilir. Talebin reddedildiği durumda ne olacaktır? Aralarında var olan anlaşmazlıklar ortadan kalkacak mıdır? Bu anlaşmazlıkların üzerine bir de boşanma davası yaşanmış iken, tarafların evlilik birliğini devam ettirmeleri her durumda mümkün değildir. Fiili Ayrılık Nedeniyle Boşanma…
Halk dilinde şiddetli geçimsizlik nedeniyle boşanma olarak adlandırılan evlilik birliğinin sarsılması nedeniyle boşanma, Türk Medeni Kanunu madde 166’da düzenlenmiş, genel boşanma nedenidir. Özel boşanma nedenleri olan zina, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış, suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme, terk, akıl hastalığı şeklindeki özel boşanma nedenleri hakkında bilgiler verilmişti. Özel boşanma nedenlerinde, sebebin…
Türk hukuk sistemi, eşlerin boşanabilmelerini tarafların iradelerine bırakmamıştır. Yani evlenme şartlarını taşıyan kişiler irade açıklamaları ile evlenebilirken, boşanma aşamasına gelindiğinde yasanın saydığı boşanma nedenleri ile bağlılardır. Bu nedenlerden herhangi birine uygunluk yoksa boşanma da gerçekleşemeyecektir. Yasanın 166/3’üncü maddesinde düzenlenen anlaşmalı boşanma söz konusu olduğunda taraf iradelerinin yeterli olduğu düşüncesine kapılmak da doğru değildir. Zira burada…
Eşlerin Birlikte Yaşama Zorunluluğu Evliliği düzenleyen Türk Medeni Kanunu, madde 185’de evlenme ile evlilik birliğinin kurulmuş olacağını belirtmiştir. Evlenme engelleri ve evlenme ile ilgili diğer konulara “Evlenmenin Şartları, Evlenme Engelleri, İddet Müddeti ve Batıl Olan Evlenmeler” başlıklı konuda değinilmişti. Madde 185/3’de yasa koyucu, eşlerin yükümlülüklerini sayarken birlikte yaşamayı da zorunluluk olarak dile getirmiştir. Buna göre…
Haysiyetsiz Hayat Sürme Nedir? Haysiyetsiz hayat sürme ile kastedilen, toplumun ahlaki nitelemelerine göre şeref, haysiyet, namus, gibi kavramlara aykırı şekilde yaşamaktır. Soyut kavramlar olmaları nedeniyle her olayın ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir. Ancak genel kabulle, toplumca kabul edilmeyen çalışma hayatı(genelev işletmek gibi) ya da uyuşturucu bağımlısı olmak, kumarbazlık, eşi dışındaki erkeklerle düşüp kalkmak, gibi özellikler haysiyetsiz…
Türk Medeni Kanunu, boşanma nedenlerini saymıştır. Sayılı bu boşanma sebepleri, özel ve genel boşanma nedenleri olarak ayrılmaktadır. Genel boşanma nedenine ilişkin bilgilere şiddetli geçimsizlik nedeniyle boşanma davası konusunda yer verilmiştir. Özel boşanma nedenlerinden olan zina sebebi ile boşanma ile hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış sebebiyle boşanma incelenmişti. İşbu yazıda ise, bir diğer…
Tanıma ve Tenfiz Davası Nedir? Tanıma ve tenfiz davası, en basit açıklama ile yabancı ülke mahkemesince verilmiş bir kararın Türkiye’de tanınmasını ve icrasını mümkün kılacak mahkeme kararırın alınması amaçlı açılan davadır. Hukuki terimler olan tanıma ve tenfiz, Milletletarası Özel Hukuk ve Usul Hukuk Hakkında Kanun’da düzenlenmişlerdir. Düzenlemenin çıkış noktası, “yabancı bir mahkemede verilen kararın, Türkiye…
Türk Medeni Kanunu boşanma nedenleri özel ve genel boşanma nedenleri olarak düzenlemiştir. Özel boşanma nedenleri, ilgili vak’a ispat edildiği takdirde boşanma kararı verilen, evliliğin devamının mümkün olup olmadığına bakılmayan nedenlerdir. Yasanın 162’nci maddesinde, hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış başlığı ile düzenlenen boşanma nedeni kendi içerisinde üç ayrı özel boşanma nedenini barındırmaktadır. Boşanma…
Evlenme ile Türk Vatandaşlığını Kazanabilmek için Gerekli Şartlar Evlenme ile Türk vatandaşlığını kazanmak, evlenmenin salt kendisiyle mümkün değildir. Yani evlenme anında yabancı kişi, Türk vatandaşı olmaz. Ancak evliliğin üç yıldan beri devam ediyor olması halinde yabancı eş, Türk vatandaşlığını kazanmak için başvuruda bulunma hakkına sahip olur. Başvuruda bulunmak için gerekli unsurlar kanunda sıralanmıştır: a) Aile…
Evlilikte Birlikte Yaşama Türk Medeni Kanunu’na göre evlenme töreni ile evlilik birliği kurulmuş olmaktadır. Bir sözleşme olması nedeniyle de evlilik, taraflara haklar ve sorumluluklar yükler. Temel olarak eşler, evlilik birliğinin mutluluğunu beraberce sağlamak ve varsa çocukların bakımına, eğitim ve gözetimine birlikte özen göstermek zorundadırlar. Eşlerin birbirlerine sadık kalmaları ve birbirlerine yardımcı olmalarının yanısı sıra evlilik birliğinin…
Evlilik birliğinin hem taraflar hem kamu açısından önemli olması nedeniyle yasa, evlilik birliği sona erdirilmeden, var olan sorunların çözülebilmesini sağlama amacı gütmektedir. Çeşitli nedenlerle evlilikler, sıkıntılı ve sorunlu dönemler geçirebilmektedir. Örneğin eşler, evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmiyor olabilirler. Ya da bazı önemli konularda çatışma çıkıyor olabilir. Bu ve benzeri durumlarda, evlilik birliğini bitirmeyi yani…
Hayatın olağan akışında nişanlıların ya da yakınlarının, diğer taraf nişanlıya hediye vermesi doğaldır. Ancak nişanlılığın evlenme dışındaki bir sebeple sona ermesi halinde, verilen bu hediyelerin akıbeti ne olacaktır? Türk Medeni Kanunu bu durumu Hediyelerin Geri Verilmesi başlıklı 122’nci maddesinde; “Nişanlılık evlenme dışındaki bir sebeple sona ererse, nişanlıların birbirlerine veya ana ve babanın ya da onlar…
Nişanlanma Nedir? 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu md. 118 ve devamı hükümlerce düzenlenen nişanlanma, bir aile hukuku sözleşmesidir ve hukuki işlemdir. Nişanlanma, aralarında evlenme engeli bulunmayan farklı cinsten iki kişinin karşılıklı olarak evlenme vaadinde bulunduğu iki taraflı bir hukuki işlemdir. Nişanlanmanın Şartları: Nişanlanma, ancak evlenme vaadiyle olur. Evlenme vaadi bulunmadığı takdirde, tarafların iradeleri nişanlanmayı doğurmaz….