TCK 34, geçici nedenle ya da alkol veya uyuşturucu madde etkisinde olunan zamanda işlenen fiillerdeki kusur yeteneğini belirlemektedir. Maddenin temeli, bu hallerdeki kişinin kusur yeteneğinin bulunmaması nedeniyle kendisine ceza verilemeyeceğidir. Ancak Türk Ceza Kanunu madde 34 bazı olaylar için, kusuru ortadan kaldıran halin öncesine bakarak cezaya hükmedilmesini olası kılar. Kişi bazen işlediği fiilin hukuki anlam…
Ceza hukukunda sağır ve dilsizlik, ceza sorumluluğunu kaldıran ya da azaltan bir neden olarak görülmektedir. Kusurdan söz edebilmek için toplumsal değer yargılarının anlam ve içeriğini kavrayabilecek halde olup bu yargılara göre davranışları şekillendirebiliyor olmak gerekir. TCK 31‘de düzenlenen yaş küçüklüğüne benzer şekilde sağır ve dilsizlik için de TCK 33, yaşa bağlı kademeler belirlemiştir. Türk Ceza…
Kusur yeteneğini etkileyen nedenler arasında akıl hastalığı da bulunmaktadır. Akıl hastası gerçekleştirdiği fiilin anlamını ve dış dünyada oluşturacağı sonucu algılayamamakta veya akıl hastalığı nedeniyle kişinin irade yeteneği tam ya da önemli ölçüde etkilenmektedir. TCK 32 akıl hastalığını düzenlemiş, aşamalı olarak bu haldekilerin cezalandırılıp cezalandırılmayacaklarını belirlemiştir. Türk Ceza Kanunu madde 32’ye göre: Akıl hastalığının tam halinde…
Türk Ceza Kanunu madde 31, ceza sorumluluğunu ortadan kaldıran ya da azaltan bir sebep olarak yaş küçüklüğüne yer vermiştir. Ceza hukukunda yaş küçüklüğü, kusur yeteneğini etkileyen sebepler arasındadır. Kusur yeteneğinin var olduğundan söz edebilmek için kişinin toplumsal değer yargılarının anlam ve içeriğini kavrayabilmesi, bunun sonucunda hareketlerine yön verebiliyor olması gereklidir. Yaş ilerledikçe kişi bu yeteneğe…
Türk Ceza Kanunu madde 30’da düzenlenen hata, kişinin hayal ettiği ile gerçekte olanın farklı olmasıdır. Örneğin bir avcı, ormanda gördüğü karartının bir av hayvanına ait olduğunu düşünerek ateş eder. Ancak karartı başka bir insana aittir. Bu olayda hatanın varlığından söz edilebilecektir zira avcının hayalinde canlandırdığı ile gerçekte olan farklıdır. Hatanın mevcudiyeti halinde sorun, gerçekleşen olayın…
Haksız Tahrik Nedir? Türk Ceza Kanunu madde 29’da düzenlenen haksız tahrik, kişide hiddet ve şiddetli üzüntü oluşturan haksız fiilde bulunmaktır. Haksız tahrikin ceza hukukundaki önemi, maruz kalan kişinin işlediği suç yönünden kusurluluğunu azaltması ve bu nedenle bu kişiye verilecek cezada indirime gidilmesidir. Bu sayede yasa koyucu, failin kusurluluğu ile verilecek ceza miktarı arasında doğru orantı…
TCK 28, cebir ve şiddet ya da korkutma ve tehdit nedeniyle irade özgürlüğü sakatlanan kişiye, işlediği fiil nedeniyle ceza verilemeyeceğine hükmetmektedir. Zira sayılan baskılara maruz kalan kişinin, normalde istemeyeceği fiilleri gerçekleştirmesi mümkündür. Kullanılan sözcüklerin birbirine çok yakın ya da birbirine geçmiş anlamlar taşıması nedeniyle maddenin anlaşılması zordur. Örneğin korkutma, cebir, şiddet ve tehditin içindedir. Tehdit…
Ceza sorumluluğunu kaldıran veya azaltan nedenler, Türk Ceza Kanunu madde 24 ve devamında düzenlenmiştir. İlgili maddelere göre, suçun unsurları mevcut olsa bile eğer ceza sorumluluğunu ortadan kaldıran bir neden varsa, artık faile ceza verilemeyecektir. Örneğin meşru savunma halinde aslında ceza kanunu uyarınca cezalandırılması gereken bir fiili fail, bilerek ve isteyerek gerçekleştirmiştir. Ancak TCK 25/1’de meşru…
TCK 26/1 Hakkın Kullanılması Türk Ceza Kanunu madde 26/1, hakkını kullanan kimseye ceza verilemeyeceğini belirlemiştir. Dolayısıyla bir hakkın kullanılması sırasında diğer kişilerin hakları zarar görse de kanun, hakkın kullanılmasının korunmasına öncelik tanımıştır. Eylemi hukuka uygun hale getiren hakkın kullanılması kendini çeşitli konularda gösterebilmektedir. Örneğin, terbiye hakkını kullanan ebeveyn, savunma dokunulmazlığı kapsamında hareket eden avukat, spor…
Ceza sorumluluğunu kaldıran nedenlerden olan zorunluluk hali, Türk Ceza Kanunu madde 25/2’de düzenlenmiştir. Meşru savunma ile aynı maddede yer alan zorunluluk hali kişiye, kendisinin ya da başkasının bir tehlike altında bulunması nedeniyle gerçekleştirdiği fiilden dolayı ceza verilmemesini sağlayan düzenlemedir. İnsanın kendini ya da başkasını tehlike altında hissetmesi halinde buna karşı tepki göstermesi doğası gereğidir. Ayrıca…