Soru – Cevap: İşe İade Davası Ne Kadar Sürer?

İşe iade, geçerli ya da haklı bir sebep olmaksızın iş sözleşmesi sonlandırılan işçinin, işe dönmesini sağlayan ve işçinin korunmasında en önemli koruma mekanizmalarından birini temsil eden mekanizmalardan birisidir. Şüphesiz ki işe iade davası ile işçi mutlaka işe dönmeyi elde edemez. Ancak işveren, işçinin işe iadesine yönelik mahkeme kararına rağmen işçiyi işe başlatmazsa, tazminat ödemek zorunda kalacaktır. Bu da işçi için en azından hak kaybının telafisi niteliği taşımaktadır.

İşe iade davasının şartları ve diğer unsurları ile ilgili açıklayıcı bilgileleri “işe iade davası” konulu yazıda yayınlamıştık. İşçiler tarafından çokça merk edilen bir konu ise bu yazının başlığını oluşturmakta. Buna göre işe iade davası ne kadar sürer?

İş Kanunu’nun arabuluculuk dava şartı olmadanki düzenlemesinde işe iade davaları için yargılama süresi bulunmaktaydı. Buna göre dava 2 ay içerisinde sonuçlanmalı ve temyizi de 1 ay içinde karara bağlanmalıydı. Ancak bu çok sürelere mahkemelerin uyması mümkün değildi. 2 bin dosyaya bakan, bir günde 74 duruşma açan bir mahkemeden, davaları 2 ayda sonuçlandırmasını beklemek yerinde değildi. Kaldı ki yargılamanın ne kadar süreceği sırf mahkemenin elinde değildir. Hakim ne kadar hazırlıklı olursa olsun, usul kuralları gereği yargılamayı taraflar da uzatabilmektedir. Bu nedenle yasa metnindeki belirli süreler, işe iade davası ivedilikle sonuçlandırılır şeklinde değişmiştir. İvedilikleden kasıt, davanın önceliğe sahip olması, diğer işlerden önce incelenip sonuçlandırılacağıdır.

İşe iade davası ne kadar sürede sonuçlanır?

İlk derece mahkemelerinin ve bölge adliye mahkemelerinin iş yoğunluğu her geçen gün artmakta. Dolayısıyla davaların sonuçlanma süreleri de sürekli olarak uzamaktadır. Örneğin işe iade davası ne kadar ivedilikle sonuçlandırılır dense de, aynı anda on binlerce işe iade davası varsa ivedi olmanın da anlamı kalmamaktadır. Şu anda ilk derece mahkemeleri ortalama 1 yıl içerisinde işe iade davalarını sonuçlandırmaktadır. Ancak belirttiğimiz gibi sürenin kısalması ya da uzaması hem hakime hem de taraflara bağlıdır. İtiraz halinde dosyanın incelendiği bölge adliye mahkemelerinden ise kararlar ortalama 6-12 ay içerisinde gelmektedir. Sonuç olarak mevcut durumda işe iade davası ne kadar sürer sorusunun cevap ortalama 2 yıldır.

İşe İade Davasının Süresini Kısaltmak İçin Neler Yapılabilir?

Birçok dava türünde olduğu gibi işe iade davalarının çoğunluğunda aslında dosya üzerinden karar vermek mümkündür. İvedi olmanın önemli olduğu bu tür davalarda dava ve cevap dilekçesinin ve delillerin eksiksiz sunulması sonucu araştırılması gerekli husus bulunmaması halinde dosya üzerinden karar verilmesi yerinde olacaktır. Bu usulün geliştirilmesi ile mahkemelerin duruşma yükü azalacağı gibi özellikle işçinin iş hayatı da daha iyi korunacaktır.

Davalı işverenden davanın hızlanması için çalışmasını beklemek yerinde olmaz. Ancak davacı, dava dilekçesini iyi hazırlamalı, derdini iyi anlatmalı, sunabildiği delillerin tamamını derhal sunmalı, çok sayıda tanık yerine konuya gerçekten tanıklık edebilecek kişilere delil listesinde yer vermelidir. Hukuki bilgiye sahip olunmadan açılan davaların kısa sürede sonuçlanmasını beklemek dayanaksızdır. Alelacele açılmış ve hukuki bilgiden yoksun davaların hızlı sonuçlanmasını beklemek bir yana, reddolmaması bile başarıdır.