TCK 8 – Yer Bakımından Uygulama

Yer bakımından uygulanmayı düzenleyen TCK 8, nerede gerçekleşen fiiller için Türk Ceza Kanununun uygulanacağını belirlemektedir. Madde oldukça önemlidir. Zira temelde bağımsız devletler, evrendeki her eylemi yargılamakta serbesttirler. Başka bir devlet ya da kişi, bir devletin bir eylemle ilgili yargılama yapmasına engel olamaz. Örneğin Türk mahkemeleri, Madagaskar’daki bir hakaret olayını yargılayıp, suçu işleyene ceza verebilir. Bu yargılamanın sonucunda, Madagaskar’ın egemenliğine müdahale edildiği için, belki iki ülke arasında sorun yaşanabilir ama bu durum, yargılamanın yapılmasına engel değildir. Yapılan yargılamanın anlamlı olması ise kararın uygulanabilirliği ile ilgilidir. Madagaskar’daki olay için faile ceza vermek mümkündür ama bu karar uygulanabilecek midir? Failin iadesi istenebilir mi? Bu türdeki anlamsız yargılamaların önüne geçmenin yolu ise, nelerin yargılama alanına girdiğinin belirlenmesidir. TCK 8 burada devreye girerek, ceza kanununun yer bakımınından uygulanma sınırlarını belirlemektedir.

TCK 8’e göre Türkiye’de işlenen suçlar hakkında Türk ceza kanunları uygulanacaktır. Suçun Türkiye’de işlenmesinden kastedilen, fiilin tamamen ya da kısmen Türkiye’de işlenmesi veya neticenin Türkiye’de gerçekleşmesidir. Örneğin ani suçlarda, mesela hakaret, suçun işlendiği yer belirgindir. Burada suçun işlendiği yerin Türkiye olması gereklidir. Kesintisiz suçlarda, örneğin kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçu, fiilin bir kısmının Türkiye’de gerçekleşmesi yargılama için yeterlidir. Örneğin bir kişi Irak’ta arabaya zorla bindirip Türkiye üzerinden Bulgaristan’a götürülse, fiilin bir kısmı Türkiye’de gerçekleştiği için Türk kanunları uygulanacaktır. Bir diğer olasılık ise neticenin Türkiye’de gerçekleşmesidir. Örneğin Irak’tan atılan bir patlayıcının Türkiye’de patlaması halinde oluşacak suça ilişkin yargılamada yine Türk kanunları yürürlük bulacaktır.

TCK 8, “suçun Türkiye’de işlenmesi” ifadesinden kastedileni de açıklamaktadır. TCK 8/2, suçun hangi hallerde Türkiye’de işlenmiş sayılacağını belirlemektedir.

TCK 8

Yer bakımından uygulama
Madde 8- (1) Türkiye’de işlenen suçlar hakkında Türk kanunları uygulanır. Fiilin kısmen veya tamamen Türkiye’de işlenmesi veya neticenin Türkiye’de gerçekleşmesi halinde suç, Türkiye’de işlenmiş sayılır.
(2) Suç;
a) Türk kara ve hava sahaları ile Türk karasularında,
b) Açık denizde ve bunun üzerindeki hava sahasında, Türk deniz ve hava araçlarında veya bu araçlarla,
c) Türk deniz ve hava savaş araçlarında veya bu araçlarla,
d) Türkiye’nin kıt’a sahanlığında veya münhasır ekonomik bölgesinde tesis edilmiş sabit platformlarda veya bunlara karşı,
İşlendiğinde Türkiye’de işlenmiş sayılır.

TCK 8 Emsal Yargıtay Kararları

“5237 Sayılı TCK’nın 8. maddesinde düzenlenen; “Türkiye’de işlenen suçlar hakkında Türk kanunları uygulanır. Fiilin kısmen veya tamamen Türkiye’de işlenmesi veya neticenin Türkiye’de gerçekleşmesi halinde suç, Türkiye’de işlenmiş sayılır.” hükmü doğrultusunda somut uyuşmazlık incelendiğinde; sanığın yetkilisi olduğu adı geçen şirketler tarafından kullanılan internet sitesi üzerinden izinsiz sermaye piyasası faaliyeti yapılıp yapılmadığının tespiti için öncelikle şirketlerin yurtiçinde veya yurtdışında yerleşik olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir. Sermaye piyasası faaliyetinde bulunan kuruluşların yurtdışında yerleşik olduğunun tespiti halinde 6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu, Yatırım Hizmetleri İle Yan Hizmetlere İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ ( III-37.1 )’in 9/2. maddesi ve Kurul’un belirlediği kriterler doğrultusunda kaldıraçlı alım satım faaliyetinin Türkiye’ye yönelik olarak gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği tespit edilebilecektir. Somut olayımızda incelemeye konu internet sitesinin fiilen ( gerçekte ) Türkiye’den yönetilerek izinsiz sermaye piyasası faaliyetinde bulunulduğu sabit olmakla birlikte, aksi düşüncenin kabulü halinde dahi yapılan izinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinin Türkiye’ye yönelik olarak yapıldığı ve Türkiye’de sonuç doğurduğu açıktır. Bu sebeple sanığın gerçekleştirdiği izinsiz sermaye faaliyetine dair fiilin Türkiye’de işlendiği ve neticenin de Türkiye’de gerçekleştiği anlaşılmaktadır.” Yargıtay 19. Ceza Dairesi 2018/2119 E., 2018/5852 K., 9.5.2018