TCK madde 47 – Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası

Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası, hükümlünün hayatı boyunca ceza infaz kurumunda sıkı güvenlik rejimi ile tutulmasıdır. Ölüm cezasının kaldırılması nedeniyle oluşan boşluk, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile doldurulmaya çalışılmıştır. Zira müebbet hapis cezası verilen suçlardan daha ağır suçlar için verilebilecek bir ceza bulmak gerekmiştir. Temelde müebbet hapis cezası ile farkı yokmuş gibi gözükse de, hem hapis cezasının uygulanma yönteminde hem de koşullu salıverme hükümlerinin uygulanmasında TMK madde 47‘de yer alan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası daha ağır bir ceza olarak ortaya çıkmaktadır.

Sıkı Güvenlik Rejimi

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 9’uncu maddesi, yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumlarının yapısını belirlemektedir. Maddenin 2’nci fıkrasına göre mahkemece ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılanların cezaları bu kurumda infaz edilir. Bu kurumda ayrıca suç işlemek amacıyla örgüt kuran, yöneten veya bu örgütün faaliyeti çerçevesinde kanunda sayılı bazı suçları işleyenler ile “Eylem ve tutumları nedeniyle tehlikeli hâlde bulunan ve özel gözetim ve denetim altında bulundurulmaları gerekli olduğu saptananlar ile bulundukları kurumlarda düzen ve disiplini bozanlar veya iyileştirme tedbir, araç ve usûllerine ısrarla karşı koyanlar” bulunurlar.

Yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumları:

• iç ve dış güvenlik görevlilerine sahip,
• firara karşı teknik, mekanik, elektronik ve fizikî engellerle donatılmış,
• oda ve koridor kapıları sürekli kapalı tutulan, ancak mevzuatın belirttiği hallerde aynı oda dışındaki hükümlüler arasında ve dış çevre ile temasların geçerli olduğu,
• sıkı güvenlik rejimine tabi hükümlülerin bir veya üç kişilik odalarda barındırıldıkları

tesislerdir. Bu kurumlarda bireysel veya grup halinde iyileştirme yöntemleri uygulanır.

Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezasının İnfazı

Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının infazının nasıl gerçekleştirileceği 5275 sayılı CGTİK madde 25’te yer almaktadır. Maddeye göre basit anlatımla hükümlü:

• Tek kişilik odada barındırılır.
• Günde 1 saat açık hava ve spor imkanı vardır.
• İyi halinin bulunması halinde diğer hükümlülerle görüşebilir ve 1 saatlik açık havay açıkma ve spor süresi artırılabilir.
• İzin verilen bir sanat veya meslekle ilgili çalışma yapabilir.
• Belli kişilerle 15 günde bir 10 dakika telefonla görüşebilir.
• Eşi, altsoy ve üstsoyu, kardeşleri ve vasisi ile 15 günde bir 1 saat görüşebilir.
• İnfaz kurumunun dışına çıkamaz ya da dışında çalıştırılamaz.
• Spor ve iyileştirme faaliyetleri bellidir.
• İnfaza ara verilmez.

Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezasında Koşullu Salıverilme

TCK 47 ile belirlenen ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilenler için önemli bir husus da koşullu salıverilmedir. Zira bir suçu işlemek, hükümlünün ceza kanununda bu suça karşılık olarak belirlenen cezayı sonuna kadar çekmesine sebep olmaz. İnfaz kanunu devreye girerek, hakimin belirlediği cezayı kırpmaya başlar. Çünkü yasa koyucu faydacılığı benimsemiş, suçlunun topluma kazandırılmasını en önemli amaç olarak görmüştür. Bu amaca yönelik düzenlemeler sürekli geliştirilmekte ve cezaların infaz süreleri azaltılmaktadır. Belki de ileride, suçlu yerine mağdurun cezaevinde tutulması veya suçluya ceza yerine ödül verilmesi gibi düzenlemelerle de karşılaşabiliriz.

5275 sayılı kanunun koşullu salıverilme başlıklı 107’nci maddesinin ikinci bendine göre ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alanlar, otuz yılını infaz kurumununda tamamladıkları takdirde koşullu salıverilmeden faydalanabileceklerdir. Aynı maddenin 3/a alt bendine göre birden fazla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına veya ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile müebbet hapis cezasına mahkumiyet halinde otuz altı yılın kurumda geçirilmesi halinde koşullu salıverilme hükümleri uygulanabilecektir. Örgütlü suçlarla ilgili 4’üncü bende göre bu süre kırk yıla çıkabilmektedir.

Umut Hakkı

Ağırlaştırılmış müebbet ve müebbet hapis cezasının tamamının çektirilmeme nedeni olarak umut hakkı gösterilmektedir. Buna göre hükümlünün bir gün cezaevinden çıkma umudu yoksa, cezanın hükümlü için bir yararı olmayacaktır. Zira hükümlü ömrünü bu halde tamamlayacağı düşüncesiyle ıslah olmayacak hatta fırsatını buldukça suç işleyecek, disiplin kurallarına dahi uymayacaktır.

TCK madde 47

Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası
Madde 47– (1) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası hükümlünün hayatı boyunca devam eder, kanun ve Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikte belirtilen sıkı güvenlik rejimine göre çektirilir.