TCK madde 69 – Ceza Zamanaşımı ve Hak Yoksunlukları

Türk Ceza Kanunu madde 69, hak yoksunluklarının devam edebileceği en son tarihi belirtmek amacıyla düzenlenmiştir. Bilindiği üzere ceza yasamıza göre belirlenen güvenlik tedbirlerinden birisi TCK madde 53 – Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma düzenlemesidir. Düzenlemeye göre kasten suç işlemiş kişi, maddede belirtilen bazı hakları kullanmaktan yoksun bırakılır. TCK 53/2 bu yoksun bırakılma süresini sınırlayarak, hapis cezasının infazı tamamlanıncaya kadar hak yoksunluğunun devam edeceğine hükmetmektedir. TCK 69 ise, cezanın infaz edilememesi halinde hak yoksunluğunun ne kadar süreyle devam edeceğini belirlemektedir.

TCK madde 69, yazım dilindeki hata nedeniyle karışıklığa sebep olabilecek boyutta olmakla birlikte madde gerekçesi bu sorunu düzeltmektedir. Zira TCK 69’un lafzına bakılırsa, hak yoksunlukları her halükarda ceza zamanaşımı doluncaya kadar devam etmektedir. Ancak bu durum anlam TCK 53/2’ye çelişmektedir. Zira 53/2’ye göre yoksunluk infazla son bulmalıdır. TCK 69 madde gerekçesinde “... hak yoksunluklarının en fazla ceza zamanaşımı süresi doluncaya kadar devam edeceği maddede hüküm altına alınmıştır.“, denmektedir. Dolayısıyla madde ile konulan hükmün aslında, hak yoksunluğunun en fazla ne kadar devam edebileceğini belirleme amacı güttüğü anlaşılmaktadır. Bu üst sınır da ceza zamanaşımıdır. Ceza infaz edilememiş olsa bile ceza zamanaşımının dolmasıyla hak yoksunluğu da ortadan kalkacaktır. Zira ortada infaz edilecek bir ceza kalmaz.

Bu açıklama ışığında madde metni “Cezaya bağlı olan veya hükümde belirtilen hak yoksunluklarının süresi en fazla ceza zamanaşımı doluncaya kadar devam eder.” şeklinde olmadır.

TCK 69

Ceza zamanaşımı ve hak yoksunlukları
Madde 69- (1) Cezaya bağlı olan veya hükümde belirtilen hak yoksunluklarının süresi ceza zamanaşımı doluncaya kadar devam eder.